سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری قزوین

مسیر اصلی برای ورود به و خروج از تورنتو اتوبان ۴۰۱ است. اتوبانی که در پهنترین قسمت خود ۱۴ لین عبوری دارد. روزانه بیش از ۳۵۰ هزار وسیله نقلیه از این اتوبان عبور میکنند. با وجود پهنای بسیار زیاد این اتوبان هنوز هم در ساعات شلوغ ترافیکهای سنگینی در آن ایجاد میشود.

اگر شما هم در شهرهای بزرگ زندگی میکنید بدون شک با ترافیک های سنگین روزانه مواجه شده اید. مثلا در همین تهران خودمان از هر مسیری شما عبور کنید بدون شک به ترافیک خواهید خورد! و البته این ترافیک روز به روز در حال رشد است یعنی امروز بدتر از دیروز بوده و فردا بدتر از امروز! گفته میشود یک آمریکایی بطور متوسط ۳۶ ساعت در سال در ترافیک هدر میدهد. حال به نظر شما برای یک شهروند تهرانی این رقم چه قدر است؟ اگر روزی نیم ساعت در ترافیک باشیم (که البته برای خیلی از افراد بیشتر از این مقدار است) و مثلا فقط ۳۰۰ روز از ۳۶۵ روز سال را به بیرون از خانه برویم (که البته این رقم نیز برای خیلی از افراد بیشتر است) یعنی چیزی در حدود ۱۵۰ ساعت در سال! میدانیم جمعیت تهران ۱۳ میلیون نفر است. با ضرب این دو عدد داریم ۱,۹۵۰,۰۰۰,۰۰۰ ساعت – نفر در سال در تهران فقط به خاطر ترافیک هدر میرود!

در آمریکا سالانه بیش از ۷۸ میلیارد دلار در ترافیک هدر میرود ( این هزینه با احتساب سوخت هدر رفته – تاسیسات و سیستمهای الکترونیکی برای هدایت ترافیک و … بدست آمده است)

مطمئنا مشکل به این بزرگی را میتوان اورژانسی دانست! برای رفع معضل ترافیک چه راهکارهایی وجود دارد؟ تونلسازی؟ پلسازی؟ جلوگیری از تولید بی رویه خودرو؟ گران کردن قیمت سوخت؟ بهسازی ناوگان حمل و نقل عمومی؟ مطمئنا راهکارهای زیادی وجود دارد اما هیچکدام به تنهایی نمیتوانند این مشکل را رفع کنند بلکه باید از همه راهکارها حداکثر استفاده را برد. یکی از راهکارهای نوینی که امروزه در کشورهای پیشرفته مورد توجه قرار گرفته است ساختن اتوبانهای هوشمند است. در این مقاله خواهیم دید چگونه وسایل الکترونیکی میتوانند به ما در رفع معضل ترافیک کمک کنند.

کنترل ترافیک امروزی:

در حال حاضر برای کنترل و هدایت جریان ترافیک در آمریکا بیش از میلیاردها دلار صرف خرید – نصب و نگهداری وسایل الکترونیکی میشود.

یکی از راههای پیشنهادی برای هدایت جریان ترافیک استفاده از سیگنالهای تلفن همراه سرنشینان است.

وسایلی که امروزه برای این امر استفاده میشوند در سه گروه زیر قرار میگیرند:

۱-ردیابهای مداری

۲- دوربینهای تصویری

۳-  تابلوهای نمایش الکتریکی

ردیابهای مداری:

ردیابهای مداری در واقع سیمهای کاشته شده در داخل زمین هستند که با تغییر ولتاژ بسیار کوچک در زمان عبور وسایل نقلیه از روی آنها عمل میکنند. علاوه بر شمارش تعداد وسایل نقلیه عبوری با در نظر گرفتن زمانی که یک اتومبیل فاصله بین دو مدار را طی میکند میتوان سرعت اتومبیل را نیز بدست آورد. سرعت و تعداد اتومبیلها به یک کامپیوتر مرکزی ارسال میشود.

در صورتی که ردیابها متوجه کاهش سرعت و یا افزایش تعداد اتومبیلهای عبوری بصورت غیر عادی شوند پیامی بر روی تابلوهای هوشمند به رانندگانی که به سمت آن می آیند نمایش داده میشود تا مسیر جایگزینی انتخاب کنند. با وجود مزیتهای زیاد این روش اما به دلیل اینکه نمیتوان ۱۰۰% به ردیابها اطمینان کرد همیشه باید کارکنانی با دوربینهای نصب شده کنترل کنند که ردیاب درست عمل کرده است. به همین دلیل هزینه این کار نسبتا زیاد است.

کنترل ترافیک آینده:

امروزه تقریبا همه افراد حداقل یک تلفن همراه دارند. از کودکان گرفته تا افراد مسن. به همین دلیل یکی از راه های هدایت و کنترل ترافیک استفاده از سیگنال تلفن های همراه است. این تکنولوژی در اتوبانی در Calgary, Alberta در معرض آزمایش قرار گرفته است. در سال ۲۰۰۱ شرکت Cell-Loc یک اتومبیل مشخص شده را با استفاده از این تکنولوژی ردیابی کرد.  نتایج این ردیابی سیگنال تلفنی با نتایج بدست آمده از GPS متصل شده بر روی اتومبیل مقایسه شد. به گفته مدیر این طرح نتایج کاملا یکسان نبودند اما تا میزان قابل قبولی نزدیک بودند.

نحوه عملکرد این روش به صورت زیر است:

آنتنهای شناسایی سیگنال در طول مسیر اتوبان نصب میشوند. این آنتنها مثل آنتنهای تلفن همراه هستند با این تفاوت که تنها میتوانند سیگنال را شناسایی کنند و نمیتوانند آنها را انتقال دهند.

برای پیدا کردن موقعیت یک اتومبیل به صورت دو بعدی ۳ آنتن شناسایی سیگنال لازم است.

این سه آنتن سیگنال تلفن همراه سرنشین اتومبیل را دریافت کرده و هر کدام با توجه به زمان دریافت آن سیگنال خاص یک گزارش به کامپیوتر مرکزی میفرستد که در مرحله آخر کامپیوتر مرکزی با پردازش گزارش های ارسال شده موقعیت اتومبیل را محاسبه میکند. کل این فرآیند تنها در عرض چند ثانیه صورت میگیرد. در حال حاضر شرکت Cell-Loc پیشبینی کرده است که میتواند هشدارهای ترافیکی را بصورت لحظه ای برای مشترکین داوطلب با قیمت ۴ تا ۵ دلار در ماه ارسال کند.

استفاده از سیستمهای ارسال کننده سیگنال شخصی:

علاوه بر راهکاری استفاده از تلفن همراه که توسط شرکتهای خدماتی تلفن همراه پیشنهاد شده است راه کاری دیگری نیز توسط شرکتهای حمل و نقل و سازنده راه پیشنهاد گشته که میتواند در نوع خود جالب باشد.

در بسیاری از اتوبانهای بین شهری باجه های دریافت هزینه راه قرار دارند که افراد باید در مقابل آنها ایستاده و هزینه را بپردازند سپس عبور کنند. اما در نسل جدید اتوبانها میتوان از سیستمهای دریافت سیگنال شخصی استفاده کرد که با شارژ کردن آنها قبل از سفر میتوانید بدون کاهش سرعت خود از ایستگاه های دریافت مالیات عبور کرده و بصورت هوشمند هزینه در نظر گرفته شده کسر میشود. علاوه بر این عملکرد استفاده دیگر این سیستمهای دریافت سیگنال شخصی این است که موقعیت اتومبیلها در هر لحظه معلوم است و با استفاده از آن میتوان ترافیک را بهتر و دقیقتر هدایت کرد. با وجود دقت بسیار بالای این روش اما به دلیل اینکه ممکن است حریم خصوصی افراد مورد تعرض قرار گیرد زیاد از آن استقبال نشده است. هر چند بسیاری از شرکتهای توسعه دهنده این تکنولوژی اعلام کرده اند هیچ اطلاعات خصوصی از افراد به دیگران نخواهند داد.

در هر صورت استفاده از تکنولوژی های جدید برای روانسازی ترافیک و آگاهی بیشتر رانندگان از وضعیت مسیر عبوری خود امری است حیاتی. با این تکنولوژیها میتوان به رانندگان کمک کرد مسیرهای جایگزینی را انتخاب کنند تا از بار ترافیک کاسته شود زیرا همانطور که میدانید به دلیل تاخیر اعلام وضعیت خیابانها توسط رادیو به رانندگان, این روش زیاد کارآمد نبوده و بیشتر اوقات کار از کار گذشته است.